09/02/2017 Green Projects

Pewnie już znacie legendę o magicznym młynku, który dawno temu sprawił, że nasze Morze Bałtyckie stało się słone. Choć historia brzmi dość wiarygodnie, to chcielibyśmy Wam wyjaśnić, jak się sprawy mają z naukowego punktu widzenia.

Bałtyk nie jest bardzo słonym morzem. Jego średnie zasolenie wynosi około 7 promili, czyli 7 części soli na 1000 części wody. Żeby sobie zrobić w domu taką słoną wodę jak w Bałtyku, musielibyśmy wsypać do szklanki wody nieco mniej niż pół łyżeczki soli. A potem dobrze wymieszać. Tylko jej nie pijcie, bo woda słona się do tego nie nadaje.

Takie zasolenie to jednak niewiele w porównaniu ze średnim zasoleniem mórz i oceanów. Wynosi ono 35 promili, czyli morza na świecie są 5 razy bardziej słone niż woda w Morzu Bałtyckim. Najbardziej zasolonym morzem jest Morze Czerwone, które średnio ma 40‰. Na mapce poniżej możecie zobaczyć, które morza i oceany są bardziej słone od innych (im jaśniej tym bardziej słono).

źródło: NASA

Na Ziemi są jednak miejsca, gdzie woda jest jeszcze bardziej słona. Na przykład Morze Martwe (to tak naprawdę jezioro), które jest 5 razy bardziej słone niż Morze Czerwone. A najbardziej słonym zbiornikiem wodnym na świecie jest mały staw na Antarktydzie nazwany Don Juan – jest ponad 50 razy bardziej słony niż nasz Bałtyk! Czyli do jednej szklanki musielibyśmy wsypać 25 łyżeczek soli – wow!

Ale jak to się w ogóle dzieje, że woda w morzu jest słona? Zasolenie wynika z kilku rzeczy. Pierwsza z nich to różne sole mineralne, które dostały się do wody z dna morskiego bardzo dawno temu, jakieś miliony lat temu. Najwięcej w morzu jest rozpuszczonego chlorku sodu, czyli soli, jaką znamy z solniczek. Do tego jeszcze dochodzi parowanie wody, które powoduje, że woda staje się bardziej słona. Możecie to sprawdzić, zostawiając uprzednio przygotowaną szklankę w ciepłym miejscu. Im cieplejszy klimat panuje w miejscu, gdzie jest morze, tym większe jest parowanie i tym bardziej słona staje się woda. Dodatkowo, jeżeli do morza nie dopływa dużo rzek ani nie padają tam deszcze, to również z tego powodu woda będzie bardziej słona.

Bałtyk, ze względu na położenie w strefie klimatu umiarkowanego i dużą ilość rzek spływających do niego i  wąskie połączenie z dużo bardziej słonym Morzem Północnym,  raczej nigdy nie stanie się bardziej słony. Choć jak się w nim kąpiemy, to mamy wrażenie, że jest już wystarczająco słony, prawda?

Źródła: Wikipedia, NASA